PMEGGramatiko / Rolmontriloj / Rolvortetoj / Lokaj rolvortetoj /

12.3.4.13. Sur

Sur montras lokon cxe la surfaco de io. Normale temas pri apogo, fiksiteco, alpremo, tusxa kovrado, aux alia grava intertusxo.

Plej ofte sur montras intertusxan pozicion pli altan ol la tusxata surfaco:

Sur povas ankaux montri poziciojn cxe surfaco sen distingo de alteco (komparu kun super kaj sub):

Sur + direktaj rolvortetoj «

  • Mi metis la manon sur la tablon.[FE.26] = ...al loko sur la tablosurfaco.

  • Tra la fenestro, kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton.[FE.25]

  • La birdo ne forflugis: gxi nur deflugis de la arbo, alflugis al la domo kaj surflugis sur la tegmenton.[FE.31]

  • La juna knabino prenis la infanon sur sian brakon.[M.7] = ...prenis la infanon kaj metis gxin sur sian brakon.

  • Mi metus sur sxin vestojn el atlaso, veluro, oro...[M.147] = ...al loko sur sxia korpo...

  • Li metis al mi sian oran ringon sur la fingron.[FA3.76] La ringo poste kovris la fingron en cxirkauxa pozicio. Kutime oni ne diras, ke ringo trovigxas cxirkaux fingro, sed tio estus tute logika.

  • La aktorino metis al si sxminkon sur la vizagxon. Aux: ... en la vizagxon.

  • Kvinope ili sin jxetis sur min, sed mi venkis cxiujn kvin atakantojn.[FE.14]

  • Li staras supre sur la monto kaj rigardas malsupren sur la kampon.[FE.33] Sur + direkta N-finajxo ofte montras direkton de rigardado k.s.

  • Jen vi forpelas min hodiaux de sur la tero.[Gn.4] = ...for de loko sur la tero. Normale suficxas simpla de.

Figura uzo «

Sur estas uzata ankaux en diversaj figuraj esprimoj:

  • La konfeso de sxia amo trovigxis jam sur sxia lango.[FA2.141] = Sxi estis tute preta eldiri sian konfeson de amo.

  • Li portis sur si la pekon de multaj kaj petis por la krimuloj.[Jes.53] La peko estis kiel sxargxo sur li.

  • Gxi ne faros sur mi tian impreson.[FA1.10] La impreso estus kvazaux sur lia surfaco.

  • Vere teruran efikon faris sur mi la glaso da puncxo![FA1.78]

Ankaux figura sur povas aperi kun direkta N-finajxo:

  • Se mi iam devus elekti fiancxinon, tiam la elekto pli volonte falus sur vin.[FA1.64]

  • Tio cxi estis feino, kiu prenis sur sin la formon de malricxa vilagxa virino.[FE.15] La formo kvazaux kovris sxian surfacon.

  • Cxiuj okuloj fiksigxis sur min.[Rt.88] Cxiuj ekrigardis fikse min.


Dosierdato: 6 Novembro 2005 (07:11:56 GMT)